سرطان گلو ( علائم اولیه، عوامل خطر و روش‌های تشخیص )

سرطان گلو یک اصطلاح کلی است که به انواع مختلفی از سرطان‌ها در نواحی مختلف سر و گردن، از جمله حلق، حنجره، مری و تیروئید اطلاق می‌شود. این سرطان‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که سلول‌های غیرطبیعی در این نواحی به‌طور غیرقابل‌ کنترل رشد کرده و تومور تشکیل می‌دهند. این سرطان می‌تواند شامل سرطان حنجره، سرطان حلق، سرطان مری و در بعضی موارد سرطان تیروئید باشد. علائم این بیماری ممکن است مشابه بیماری‌های غیرخطرناک گلو باشد، بنابراین تشخیص به موقع آن ضروری است.

سرطان گلو چیست؟

سرطان گلو به طور کلی به سرطانی اطلاق می‌شود که از ناحیه گلو، یا همان حلق، آغاز می‌شود. گلو یک لوله عضلانی است که از پشت بینی به سمت مری (لوله غذا) و نای (لوله تنفسی) امتداد می‌یابد و در فرآیند بلع و تنفس نقش بسزایی دارد. زمانی که سلول‌ها در این ناحیه به‌طور غیرطبیعی و غیرقابل‌ کنترل رشد کرده و تومور تشکیل می‌دهند، سرطان ایجاد می شود. این نوع سرطان می‌تواند به بخش‌های مختلف گلو سرایت کرده و علائم مختلفی ایجاد کند که در مراحل اولیه ممکن است با سایر بیماری‌های گلو اشتباه گرفته شود.

سرطان گلو در کدام نواحی بیشتر ایجاد می‌شود؟

این نوع بیماری می‌تواند در نواحی مختلف گلو از جمله حلق، مری و تیروئید رخ دهد. با این حال، در بیشتر موارد، این سرطان در بخش‌های مختلف حلق و حنجره ایجاد می‌شود. گلو به‌طور کلی به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها می‌توانند محل شروع سرطان باشند:

1. نازوفارنکس: بخش فوقانی گلو که پشت بینی قرار دارد و به آن بخش فوقانی حلق نیز گفته می‌شود.
2. اوروفارنکس: بخش میانی گلو که در پشت دهان قرار دارد و شامل لوزه‌ها، کام نرم دهان و پایه زبان است.
3. هیپوفارنکس: بخش پایینی گلو که ارتباطی بین حلق و حنجره فراهم می‌کند.

در این میان، حنجره یا “جعبه صدا” که در پایین گلو قرار دارد، حاوی تارهای صوتی است و نقش بسیار مهمی در تولید صدا، بلعیدن و محافظت از راه‌های هوایی دارد. همچنین، حنجره مسئول هدایت غذا به سمت مری و هوا به سمت ریه‌ها است. حنجره نیز به سه ناحیه تقسیم می‌شود:

1. گلوتیس: قسمت میانی حنجره که شامل تارهای صوتی است.
2. سوپراگلوت: ناحیه بالای تارهای صوتی.
3. ساب گلوت: ناحیه زیر تارهای صوتی و بالای نای.

این بیماری در بیشتر موارد در بخش‌های میانی حلق، به‌ویژه در اوروفارنکس، ایجاد می‌شود. این ناحیه شامل قسمت‌هایی چون لوزه‌ها، کام نرم و بخش‌های خلفی زبان است و به‌عنوان یکی از مناطق پرخطر برای بروز سرطان شناخته می‌شود.

عوامل و علائم اولیه سرطان گلو

این بیماری معمولاً به دلیل عوامل خاصی همچون سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، عفونت‌های ویروسی (مانند HPV)، و قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ایجاد می‌شود. علائم اولیه این سرطان‌ها می‌تواند شامل گلودرد مزمن، خس‌خس صدا، مشکل در بلع و تغییر در صدای فرد باشد. تشخیص به موقع این بیماری می‌تواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد.

در مجموع، این بیماری یکی از سرطان‌های شایع در ناحیه سر و گردن است که می‌تواند بر عملکردهای حیاتی مانند صحبت کردن، تنفس و بلعیدن تاثیر بگذارد. بنابراین، آگاهی از علائم و عوامل خطر آن، همراه با پیگیری‌های پزشکی به موقع، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بیشتر بخوانید: سرطان چشم

انواع سرطان گلو

این نوع سرطان به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که نوع درمان آن‌ها به نوع سلول‌های سرطانی و محل ایجاد تومور بستگی دارد.برای تشخیص دقیق سرطان گلو، بیوپسی و آزمایش‌های آزمایشگاهی برای شناسایی نوع سلول‌های سرطانی ضروری هستند. رایج‌ترین نوع این بیماری، کارسینوم سلول سنگفرشی است که در آن سلول‌های صاف و مسطح پوشاننده گلو تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این بیماری می‌تواند در هر یک از نواحی مختلف گلو ایجاد شود، اما انواع کمتری مانند سرطان غدد بزاقی کوچک نیز وجود دارد که در بخش‌های دیگر گلو به وجود می‌آید.

این عارضه به‌طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:

سرطان حلق

این نوع سرطان در حلق، لوله توخالی‌ای که از پشت بینی تا بالای نای امتداد دارد، شکل می‌گیرد. حلق به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود که هر کدام می‌توانند محل ایجاد سرطان باشند:

• سرطان نازوفارنکس: بخش بالایی گلو که پشت بینی قرار دارد.
• سرطان اوروفارنکس: قسمت میانی گلو که در پشت دهان قرار دارد و شامل لوزه‌ها و پایه زبان است.
• سرطان هیپوفارنکس: بخش پایینی گلو که اتصال حلق به حنجره و نای را فراهم می‌کند.

سرطان حنجره

این نوع سرطان در حنجره یا جعبه صدا ایجاد می‌شود. حنجره که مسئول تولید صدا و محافظت از راه هوایی است، به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

• سوپراگلوت: ناحیه بالای تارهای صوتی.
• گلوت: ناحیه‌ای که شامل تارهای صوتی است.
• ساب‌گلوت: ناحیه زیر تارهای صوتی و بالای نای.
• هیپولارنکس: ناحیه‌ای که در زیر حنجره قرار دارد.

علل و عوامل خطر سرطان گلو

این بیماری به‌طور کلی به علت چندین عامل خطر شناخته شده ایجاد می‌شود. مهم‌ترین عامل خطر برای ابتلا به سرطان گلو مصرف دخانیات است. زمانی که سیگار کشیدن با نوشیدن الکل ترکیب شود، خطر ابتلا به این سرطان به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد. علاوه بر این، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به‌عنوان یکی از عوامل خطر مهم شناخته شده است، به‌ویژه در سرطان‌های مربوط به اوروفارنکس. ویروس HPV از طریق تماس جنسی، از جمله رابطه جنسی دهانی، منتقل می‌شود و به‌طور معمول سال‌ها بعد از تماس اولیه با ویروس ممکن است باعث سرطان گلو شود.

در گذشته، ویروس HPV بیشتر با سرطان دهانه رحم در زنان مرتبط بود، اما اکنون به‌عنوان یکی از عوامل جدید سرطان گلو شناخته می‌شود. با این حال، همه افراد مبتلا به HPV به این سرطان مبتلا نمی‌شوند. جالب است که سرطان گلو مرتبط با HPV عموماً در افراد جوان‌تر و غیرسیگاری دیده می‌شود و شواهد نشان می‌دهند که این نوع سرطان نسبت به سرطان گلو ناشی از سیگار کشیدن ممکن است با درمان بهتری همراه باشد.

عوامل خطر دیگری نیز وجود دارند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان گلو را افزایش دهند، از جمله:

• جنسیت: مردان تا پنج برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان گلو هستند.
• سن: این بیماری اغلب در سنین بالای 60 سال شایع است، اما سرطان‌های مرتبط با HPV معمولاً در دهه 50 زندگی تشخیص داده می‌شوند.
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص: مانند نیکل، آزبست و بخار اسید سولفوریک که می‌توانند خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهند.

با توجه به اهمیت عوامل خطر در پیشگیری و شناسایی زودهنگام سرطان گلو، تغییرات در شیوه زندگی مانند ترک سیگار، کاهش مصرف الکل و محافظت در برابر ویروس HPV می‌توانند نقش مهمی در کاهش میزان ابتلا به این سرطان‌ها ایفا کنند.

بیشتر بخوانید : سرطان مری

علائم سرطان گلو چیست؟

این سرطان می تواند علائمی مانند توده در گلو، گلودرد یا سرفه مکرر و مشکل در بلع ایجاد کند.

علائم شایع سرطان گلو عبارتند از:

• گلودرد مزمن
• تغییر در صدا (خش‌خش یا گرفتگی)
• مشکل در بلعیدن
• سرفه مداوم
• تنگی نفس
• خون در بزاق یا خلط
• تورم یا درد گردن
• کاهش وزن ناگهانی
• درد گوش
• تغییر در حس چشایی

سرطان گلو چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص سرطان گلو معمولاً از طریق مشاوره با پزشک متخصص سرطان (انکولوژیست) آغاز می‌شود. اگر شما علائمی از سرطان گلو را تجربه می‌کنید، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) ارجاع دهد.

برای تشخیص دقیق‌تر، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند، از جمله:

1. آندوسکوپی: این روش شامل استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر با دوربین و نور در نوک آن است که به پزشک اجازه می‌دهد تا گلو و حنجره شما را به‌دقت معاینه کند. این روش به شناسایی تومورها یا ناهنجاری‌ها کمک می‌کند.
2. بیوپسی: در این روش، یک نمونه کوچک از بافت مشکوک از گلو یا ناحیه مورد نظر برداشته می‌شود تا تحت میکروسکوپ بررسی شود و نوع سرطان یا سایر بیماری‌ها تشخیص داده شود.
3. آزمایش خون: برخی از آزمایش‌های خون می‌توانند علائم غیرمستقیم سرطان را شناسایی کنند و اطلاعاتی درباره وضعیت کلی سلامت بدن فراهم کنند.
4. تصویربرداری پزشکی: برای بررسی میزان گسترش سرطان، پزشک ممکن است از انواع اسکن‌های تصویربرداری استفاده کند:

• اشعه ایکس: برای شناسایی تومورها و بررسی ساختار گلو و ریه‌ها.
• اولتراسوند: برای مشاهده غدد لنفاوی یا تومورهای قابل لمس.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): برای بررسی دقیق‌تر ساختار گلو و مناطق اطراف آن.
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): برای تجزیه و تحلیل دقیق‌تر بافت‌های نرم و بررسی گسترش سرطان.
• اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET): برای شناسایی نواحی فعال سرطان و بررسی متاستاز (گسترش سرطان به دیگر اندام‌ها).

این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا نوع، مرحله و گستردگی سرطان گلو را تعیین کنند و بهترین گزینه‌های درمانی را پیشنهاد دهد. تشخیص دقیق و به موقع می‌تواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد.

سرطان گلو چگونه درمان می شود؟

درمان اصلی این نوع سرطان، جراحی برای برداشتن سرطان یا رادیوتراپی برای از بین بردن سلول های سرطانی است. همچنین ممکن است به شما شیمی درمانی همراه با رادیوتراپی، پیشنهاد شود. پزشک شما درمان را بر اساس محل و مرحله سرطان و سلامت عمومی شما توصیه می کند.

پس از درمان سرطان گلو چه انتظاری باید داشته باشم؟

ممکن است احساس کنید که تجربه سرطان در آخرین روز درمان به پایان نمی رسد. برای تطبیق با تغییرات فیزیکی و عاطفی وقت بگذارید و یک روال روزانه جدید دوباره برقرار کنید. پزشک به نظارت بر سلامت شما ادامه می دهد و تأیید می کند که سرطان عود نکرده است. اگر برای درمان سرطان عمل جراحی انجام دهید، ممکن است پس از جراحی دچار مشکلات زیر شوید:

• گلو درد
• مشکلات تنفسی، که ممکن است به این معنی باشد که شما نیاز به سوراخ تنفسی (تراکئوستومی) در پایین گردن خود دارید.
• مشکلات در غذا خوردن، که ممکن است به این معنی باشد که شما نیاز به قرار دادن یک لوله تغذیه (معروف به لوله بینی معده) دارید.
• مشکل در بلع
• زخم هایی که برای التیام نیاز به زمان دارند.

بیشتر بخوانید: سرطان دهان چیست؟

نتیجه‌گیری

سرطان گلو یک بیماری جدی است که می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت و کیفیت زندگی فرد بگذارد. تشخیص زودهنگام این سرطان نقش حیاتی در موفقیت درمان دارد. علائم این بیماری ممکن است به راحتی با دیگر بیماری‌ها اشتباه گرفته شوند، به همین دلیل آگاهی از علائم شایع و مراجعه به پزشک در صورت بروز مشکلات گلو ضروری است. روش‌های مختلفی از جمله آندوسکوپی، بیوپسی، آزمایش خون و تصویربرداری‌های پیشرفته مانند سی‌تی اسکن و ام‌آرآی برای تشخیص دقیق سرطان گلو مورد استفاده قرار می‌گیرند. تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند شانس درمان موفق را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. در نهایت، پیگیری‌های پزشکی و انتخاب روش‌های درمانی مناسب می‌توانند به بهبود پیش‌آگهی بیماران مبتلا به سرطان گلو کمک کنند.