سرطان لنفوم
سرطان سیستم لنفاوی را لنفوم می نامند. این سیستم وظیفه دفاع از بدن در برابر میکروب ها را بر عهده دارد.سیستم لنفاوی از غدد لنفاوی (گره های لنفاوی)، طحال، غده تیموس و مغز استخوان تشکیل شده است. لنفوم، می تواند تمامی این قسمت ها و هم چنین سایر ارگان های بدن را درگیر کند.
انواع مختلف لنفوم به شرح زیر می باشد:
- لنفوم هاچکین (Hodgkin’s Lymphoma)
لنفوم هاچکین، نوعی سرطان خون است و زمانی اتفاق می افتد که لنفوسیت ها (نوعی از گلبول های سفید) به طور غیر قابل کنترل تقسیم می شوند و در نهایت، نمی میرند.
این نوع لنفوم در آقایان بیشتر شایع است و احتمال بروز آن در هر سنی وجود دارد.
- لنفوم غیر هاچکین (Non- Hodgkin’s Lymphoma)
هر گونه سرطان لنفوم، غیر از نوع هاچکین را غیر هاچکین می نامند. امکان بروز این نوع لنفوم در هر سنی وجود دارد، اما احتمال ابتلا با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
درمان لنفوم با توجه به نوع سرطان و شدت علائم در نظر گرفته خواهد شد که شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی، پیوند مغز استخوان و یا ترکیبی از روش های گفته شده می باشد.
طول عمر بیماران سرطان لنفوم هاچکین
سرطان لنفوم هاچکین می تواند هر دو گروه کودکان و بزرگسالان را درگیر کند. گروه اول رده سنی 20 تا 29 سال و گروه دوم افراد بیشتر از 55 سال است.
امکان بیمار شدن کودکان کمتر از 5 سال بسیار کم است .میزان طول عمر این بیماران 5 سال بعد از تشخیص بیماری است که البته به بستگی به شدت بیماری دارد.
اما در صورتی که درمان بیماری در مراحل اولیه تشخیص، انجام شود میزان بقای 5 ساله 92 درصد خواهد بود.در صورتی که بیماری به سایر نقاط بدن پخش شود،میزان بقا 78 درصد خواهد شد.
بهترین درمان برای بیمارانی که دچار عود شده اند،شیمی درمان و عمل پیوند است.این افراد باید در شرایط روحی مناسبی باشند و رژیم غذایی سالم داشته باشند تا دوباره دچار عود بعد از عمل پیوند نشوند.
البته بهتر است بدانید که این آمار تخمینی است و میزان بقای هر فردی بستگی به تشخیص و درمان به موقع بیماری دارد.در کنار این موارد تغذیه سالم و روحیه داشتن می تواند بسیار مؤثر باشد.
آیا سرطان لنفوم درمان می شود؟
درصورتی که در مراحل اولیه سرطان بیماری تشخیص داده شود قابل درمان خواهد بود اما در صورتی که درمان به موقع انجام نشود ممکن است سرطان لنفاوی تبدیل به نوع بدخیم شود. این سرطان، سلول های ایمنی بدن را درگیر می کند و پس از انتشار در بدن، کشنده خواهد بود.سرطان غدد لنفاوی با آزمایش خون تشخیص داده می شود. بعد از آن پزشک ، بهترین روش درمان را به شما پیشنهاد می کند.
نمونه خونی که از شما گرفته می شود، به یک آزمایشگاه پاتولوژی منتقل می شود که بررسی های لازم بر روی آن انجام شود. نتیجه این آزمایش می تواند اطلاعاتی را در مورد کارکرد سایر اندام ها مانند کبد و کلیه، نیز در اختیار پزشک قراردهد.
سرطان لنفوم بدخیم
لنفوم بدخیم ، یک اصطلاح عمومی برای سرطان است که از سلول های سیستم لنفاوی به نام لنفوسیت ها شروع می شود. این سلول ها بخشی از سیستم ایمنی هستند.
لنفوم زمانی رخ می دهد که لنفوسیت ها غیر طبیعی شده و تکثیر می شوند. در کودکان و بزرگسالان قابل تشخیص است. بیشتر لنفوم ها از سلول های سفید به نام لنفوسیت های B (سلول های B) یا لنفوسیت های T (سلول های T) شروع می شوند.
بیش از 70 نوع مختلف لنفوم وجود دارد. از آنجایی که انواع مختلفی از لنفوم وجود دارد، تشخیص دقیق مهم است، زیرا این امر به راهنمایی درمان کمک می کند و اطلاعاتی در مورد پیش آگهی ارائه می دهد.
اگر لنفومهای با رشد بسیار آهسته، به نام لنفوم بیرویه، دارید و علائمی ندارید، ممکن است به سادگی تحت نظر باشید.اگر HL عود کرده داشته باشید که به درمان پاسخ نمی دهد، درمان شما ممکن است شامل شیمی درمانی، پرتودرمانی، داروهای جدید و پیوند سلول های بنیادی باشد. ایمونوتراپی و شرکت در آزمایشات بالینی نیز ممکن است گزینه دیگری از درمان باشد.
لنفوم و درمان آن می تواند طاقت فرسا باشد. راجع به سوال پرسیدن از پزشک خود نترسید زیرا آنها برای پاسخ به سؤلات شما آنجا هستند. اگر در قرار ملاقات ها عصبی یا احساساتی می شوید، سوالات خود را قبل از موعد یادداشت کنید و با خود ببرید.
سرطان لنفوم ریه
لنفوم ریه یک بیماری نادر است و به تکثیر سلول های پیش ساز لنفاوی در راه های هوایی یا پارانشیم ریه در زمانی که هیچ درگیری خارج ریوی در زمان تشخیص یا در عرض 3 ماه وجود نداشته باشد، اطلاق می شود. لنفومهای غیرهوچکین خارج گرهای که ریهها را درگیر میکنند، کمتر از 1٪ از تمام لنفومهای غیر هوچکین (NHL) و 0.5-1٪ از همه بدخیمیهای اولیه ریه را تشکیل میدهند .
لنفوم هوچکین ریوی یک بیماری نادر است و معمولاً با توده ریه یا ندول و به ندرت با ضایعات درون برونشیال ظاهر می شود. در حدود نیمی از بیماران تشخیص اشتباه رخ می دهد. ممکن است غدد لنفاوی ساب پلورال و پارانشیمی را درگیر کند اما از پارانشیم ریه منشأ می گیرد و از مدیاستن منشأ نمی گیرد. سازمان جهانی بهداشت، لنفوم ها را با اشکال سلولی مشترک بین سلول های B بزرگ طبقه بندی نشده و لنفوم های کلاسیک هوچکین به عنوان لنفوم ترکیبی یا خاکستری طبقه بندی می کند.
علائم و نشانه های لنفوم
از جمله نشانه های لنفوم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تورم دردناک غدد لنفاوی گردن، زیر بغل و کشاله ران
- خستگی دائمی
- تب
- تعریق شبانه
- تنگی نفس
- کاهش وزن ناگهانی
- خارش پوست
علت ایجاد سرطان لنفوم
علت اصلی بروز لنفوم مشخص نیست. اما این سرطان زمانی آغاز می شود که گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت به مقابله با یک بیماری می پردازند که نتیجه آن جهش ژنتیکی می باشد. این جهش باعث رشد و تقسیم سریع سلول ها خواهد شد، در حالی که سلول های طبیعی مرده اند. این روند باعث مختل شدن عملکرد لنفوسیت ها در غدد لنفاوی می شود که در نهایت شاهد متورم شدن این غدد، طحال و کبد خواهیم بود.
ریسک فاکتورهای موثر در بروز لنفوم
- سن. این سرطان در بزرگسالان بیشتر شایع است
- ضعیف بودن سیستم ایمنی
- ابتلا به برخی عفونت های خاص مانند هلیکوباکتر پیلوری و یا ویروس اشتاین بار
تشخیص لنفوم
تست ها و روش هایی که در تشخیص لنفوم از سوی پزشک تجویز می شوند، عبارتند از:
- معاینه فیزیکی. پزشک به بررسی و معاینه غدد لنفاوی موجود در گردن، زیربغل و کشاله ران می پردازد تا هر گونه تورم در این نواحی تشخیص داده شود.
- برداشت نمونه از غدد لنفاوی. بیوپسی از غدد لنفاوی از جمله روش هایی است که توسط پزشک انجام می شود. در این روش، نمونه ای از غدد لنفاوی گرفته و جهت بررسی های بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهد شد. تست های پیشرفته تر به تعیین نوع سلول های درگیر نیز کمک می کنند.
- آزمایش خون. یک آزمایش خون ساده، شمارش گلبول ها را به خوبی نشان خواهد داد.
- برداشت نمونه از مغز استخوان. نمونه برداری و بیوپسی از مغز استخوان، با قرارگیری سوزن در استخوان ران و برداشت نمونه مغز استخوان همراه می باشد. سپس، سلول های سرطانی بررسی خواهند شد.
- تست های تصویربرداری. سی تی اسکن و MRI، از جمله تست هایی هستند که علائمی از سرطان در سایر نقاط بدن را نیز نشان می دهند.
بسته به نوع سرطان و شرایط بیمار، ممکن است تست های تشخیصی دیگری نیز از سوی پزشک تجویز شوند.
انواع مختلفی لنفوم وجود دارد که شناخت دقیق آن ها، کلید اصلی درمان موثر می باشد. تحقیقات نشان می دهند، بیوپسی از بافت یکی از دقیق ترین روش های تشخیص لنفوم می باشد.
درمان قطعی سرطان لنفوم
درمان لنفوم با توجه به نوع و مرحله سرطان و هم چنین شرایط جسمانی بیمار در نظر گرفته می شود. هدف از دنبال کردن اقدامات درمانی، نابودی سلول های سرطانی و تسکین علائم بیماری می باشد.
روش های درمانی لنفوم عبارتند از:
- مراقبت دائمی بیمار. برخی انواع لنفوم، روند رشد و پیشرفت آهسته ای دارند. در چنین شرایطی، پزشک در خصوص ادامه درمان و تا زمانی که علائم با زندگی روزانه تداخلی پیدا نکنند، صبر خواهد کرد.
- شیمی درمانی. در شیمی درمانی، مصرف داروهای خاص باعث نابودی سلول های سرطانی خواهد شد. این داروها معمولا به صورت وریدی و یا در فرم قرص به بیمار داده می شوند.
بیشتر بخوانید: شیمی درمانی چگونه انجام می شود؟
- رادیوتراپی. در رادیوتراپی، تابش پرتوهای پر قدرت مانند اشعه ایکس، سلول های سرطانی را نابود خواهد کرد.
- پیوند مغز استخوان. پیوند مغز استخوان که با عنوان پیوند سلول های بنیادی نیز شناخته می شود، شامل رادیوتراپی و شیمی درمانی به منظور سرکوب مغز استخوان می باشد. سپس، استخوان سالم مغز استخوان از بدن خود فرد و یا بدن فرد دیگر (اهدایی) به خون القا می شود تا به استخوان ها برسند و در مغز استخون مجدد ساخته شوند.
- سایر روش ها. سایر داروهایی که در درمان لنفوم استفاده می شوند، هر گونه ناهنجاری خاص در سلول های سرطانی را هدف قرار می دهند.
بعد از درمان لنفوم، می توان گفت بیش از 72 درصد بیماران مبتلا به لنفوم غیر هاچکین می توانند تا پنج سال به زندگی خود ادامه دهند. این میزان در بیماران مبتلا به لنفوم هاچکین در حدود 86.6 درصد می باشد.
تشخیص اولیه و به موقع این سرطان، کلید اصلی در درمان موثر و موفق می باشد.
چه تفاوتی میان لنفوم و لوسمی وجود دارد؟
لنفوم و لوسمی هر دو نوعی سرطان خون هستند. با این که شباهت هایی میان این دو سرطان وجود دارد، اما تفاوت هایی در روند پیشرفت دارند، به همین خاطر، روش های درمانی نیز متفاوت می باشد.
لنفوم، لنفوسیت ها را درگیر می کند. سلول های غیر عادی، در غدد لنفاوی و یا ارگان های سیستم لنفاوی رشد می کنند.
سرطان حاد خون یا لوسمی، گلبول های سفید خون را درگیر می کند. سلول های غیر عادی در مغز استخوان و یا بستر خون رشد می کنند.
راه های ارتباطی با دکتر معصومه صابریان فوق تخصص آنکولوژی و هماتولوژی:
- تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از پارک ملت، ایستگاه خبرنگاران، برج جم، طبقه اول، واحد۴
- (021) 22014532 – 22013068
- (0938) 6921414 – (0938) 8907079
- info@drsaberian.com
- صفحه اینستاگرام
متخصص داخلی، فوق تخصص آنکولوژی و هماتولوژی
عضو انجمن انکولوژی ایران و اروپا
عضوانجمن خون و سرطان ايران
فوق تخصص بیماری های خون و سرطان بزرگسالان